เด็กวัย 0-1 ปี เป็นวัยที่อยู่ในระยะ oral stage ซึ่งเด็กๆ มักมีความสุขกับการดูด และได้กินจนอิ่ม พฤติกรรมดูดนิ้วของลูกในขวบปีแรกจึงถือเป็นเรื่องปกติที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลมากนัก สำหรับเด็กๆ แล้ว การดูดนิ้วทำให้พวกเขารู้สึกสงบ ผ่อนคลาย หรือใช้ระบายความรู้สึก เมื่อรู้สึกหิวหรือเครียด แต่พฤติกรรมนี้ควรค่อยๆ ลดลงจนหายไปเมื่อลูกอายุ 2-3 ขวบ และควรเลิกได้เด็ดขาดเมื่ออายุประมาณเลิกคือ 4-6 ขวบ เพราะหากปล่อยไว้นานต่อจากนั้นอาจเกิดปัญหาได้

ลูกติด “ดูดนิ้ว” อาจทำให้ “ฟันเหยิน”

ทันตแพทย์อธิบายว่า หากเด็กสามารถเลิกดูดนิ้วได้ก่อน 4 ขวบ ปัญหาฟันไม่สบกันอาจเกิดขึ้นได้ชั่วคราว แต่หากลูกยังติดการดูดนิ้วหลังอายุ 4 ขวบขึ้นไป อาจส่งผลให้ฟันเหยินหรือสบกันผิดปกติได้ ซึ่งอาจทำให้เป็นปัญหาในเรื่องบุคลิกภาพหรือการใช้ชีวิตของลูกในอนาคตได้ นอกจากนี้ยังอาจทำให้เกิดปัญหาอื่นๆ เช่น

• นิ้วเกิดการอักเสบ ระคายเคือง ติดเชื้อ
• นิ้วแอ่นผิดรูป
• ผิวหนังบริเวณที่ถูกดูดมีความหนานูนขึ้นมา

คุณพ่อคุณแม่จึงมีส่วนสำคัญมากในการช่วยลดพฤติกรรมดูดนิ้วของลูกเมื่อถึงวัยที่เหมาะสม โดยต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป เพราะไม่อย่างนั้น ก็อาจส่งผลเสียต่อจิตใจของลูกได้ค่ะ

วิธีช่วยลูกลดพฤติกรรมดูดนิ้ว

แม้ว่าพฤติกรรมการดูดนิ้วในเด็กเล็กๆ จะเป็นเรื่องปกติ และเด็กโดยส่วนมากจะสามารถเลิกดูดนิ้วได้เอง แต่คุณพ่อคุณแม่ก็มีส่วนสำคัญในการช่วยลดพฤติกรรมนี้ของลูกได้ ด้วยวิธีต่อไปนี้

• ช่วยลูกเบี่ยงเบนความสนใจ ด้วยการชวนลูกเล่นกิจกรรมที่ต้องใช้มือ เช่น วาดรูป เล่นบอล ต่อบล็อค
• สังเกตอารมณ์ของลูก และตอบสนองด้านอารมณ์ของลูกอย่างเหมาะสม
• ในเด็กโต คุณพ่อคุณแม่อาจใช้วิธีใส่ถุงมือให้ลูก หรือใช้เทปพันนิ้วมือ เพื่อเตือนเด็กว่ามีนิ้วอยู่ที่ปาก และต้องพูดคุยกับลูกด้วยว่า นี่เป็นวิธีการเตือนให้เขารู้ตัว ไม่ใช่การลงโทษของคุณพ่อคุณแม่ และอธิบายให้เขารู้ถึงเหตุผลที่ต้องการให้เขาเลิกดูดมือ
• ชมเชยเมื่อลูกลดพฤติกรรมดูนิ้วได้ หลีกเลี่ยงการดุหรือลงโทษ เพราะอาจเป็นการเพิ่มพฤติกรรมนี้ของลูกได้

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

• สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรทำ เพื่อแก้ปัญหาลูกชอบดูดนิ้ว
• ทันตแพทย์เตือน แม่ “เป่าอาหาร” ให้ลูกกิน ทำลูกฟันผุได้ แนะปล่อยให้เย็นเองปลอดภัยกว่า
• สัญญาณบอกว่า ฟันน้ำนมซี่แรกของลูกของกำลังจะมา และวิธีช่วยทารกบรรเทาความเจ็บปวด