สำหรับคุณแม่มือใหม่ที่เพิ่งตั้งครรภ์ครั้งแรก นอกจากความดีใจที่กำลังจะได้เป็นคุณแม่แล้ว ย่อมมีความหวั่นไหว กังวล และสับสนแทรกมาเป็นระยะๆ ใช่ไหมล่ะคะ ทั้งไม่มั่นใจว่าจะดูแลตัวเองอย่างไร จะเตรียมพร้อมตัวเองอย่างไรตั้งแต่วันนี้ไปจนถึงวันคลอด คุณแม่มือใหม่หลายคนจึงอาจจะอยากฟังประสบการณ์จากคุณแม่มือใหม่ท่านอื่นๆ ที่ได้ผ่านช่วงเวลาตื่นเต้น สับสนกันมาแล้ว ว่าพวกเธอเตรียมตัวอย่างไร ดูแลตัวเองอย่างไร

Happy Mom.Life จึงขอชวน คุณจุ๋ม วิภาดา ศิริกุล คุณแม่มือใหม่คนสวย มาแชร์ประสบการณ์การตั้งครรภ์ครั้งแรกและการดูแลตัวเองให้สดใส สุขภาพจิตดี ตั้งแต่วันแรกที่รู้ว่าตั้งครรภ์ มาจนถึงวันที่ได้เห็นหน้าเจ้าตัวน้อย เธอมีเทคนิคการคิดบวกและการดูแลตัวเองอย่างไร เรามาคุยกับเธอกันเลยค่ะ

ตั้งครรภ์แบบไม่ได้เตรียมตัว แต่ไม่ต้องกลัว…ถ้าดูแลตัวเองดี

“ตอนที่รู้ว่าตั้งท้องเราเพิ่งแต่งงานได้เดือนเดียวเอง ตอนนั้นมีแต่แผนเที่ยวฮันนีมูน ไม่ได้คิดว่าจะท้องเลย (หัวเราะ)  ที่จริงเราวางแผนเตรียมพร้อมร่างกายว่าจะท้องปีหน้า โดยคิดว่าจะเริ่มทานโฟลิคเพื่อเตรียมความพร้อมหนึ่งปีก่อนตั้งครรภ์ แต่น้องมาไวกว่าที่คิด เราเลยทั้งตกใจเล็กๆ และดีใจ มันเป็นความรู้สึกงงๆ สับสนหน่อยๆ (คิดว่าคุณแม่มือใหม่หลายคนก็คงเป็นเหมือนกัน) พอรู้ปุ๊บ เราก็รีบบอกสามี สามีดีใจมากกอดเราแน่นเลย  รุ่งขึ้นรีบไปพบแพทย์ทันที ปรึกษาหมอว่าต้องทำยังไงบ้าง เพราะเราไม่ได้เตรียมตัวตรวจร่างกาย หรือกินโฟลิคมาก่อนเลย

คุณหมอดีมากๆ เลยค่ะ คุณหมอบอกว่าอย่าเครียด อย่าคิดมาก ทุกอย่างเป็นไปตามธรรมชาติ คนสมัยก่อนไม่มีการเตรียมตัวอะไร ยังแข็งแรงสมบูรณ์ดีได้เลย

บวกกับว่า เราเป็นคนดูแลตัวเองอยู่แล้ว ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เลือกทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพมาตลอด พอคุณหมอตรวจ และฟังผลว่าทุกอย่างปกติดีก็เลยสบายใจขึ้น การที่มีคุณหมอที่เข้าใจเรา และเราเข้าใจคุณหมอ จะทำให้คุณแม่มือใหม่อย่างเราสบายใจ ไม่กังวลค่ะ”

กินอาหารต้องใส่ใจ แต่ไม่เข้มงวดจนเกินไปจนไม่มีความสุข

“พอรู้ว่าตั้งครรภ์ เราก็ตั้งใจไว้อยู่แล้วว่าจะให้น้ำหนักอยู่ที่ลูก ไม่มาออกที่แม่ เลยปรึกษาคุณหมอว่าน้ำหนักตามเกณฑ์ที่ควรจะขึ้นของคุณแม่ตั้งครรภ์อยู่ที่เท่าไร คนท้องสามารถทำอะไร ทานอะไรได้บ้าง คุณหมอเราบอกว่าคนท้องทำได้ทุกอย่าง แค่อย่าทานอาหารที่สกปรก ถ้ารู้ว่ากิจกรรมอะไรที่ทำแล้วไม่ไหวก็อย่าฝืน  

เราก็เลยเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ กินให้หลากหลาย  และพยายามไม่ทานอะไรซ้ำบ่อยๆ เยอะจนเกินไป เพราะอาจทำให้ลูกมีโอกาสจะแพ้สิ่งนั้นได้ อาหารที่ทานก็เน้นทานโปรตีน ผัก ผลไม้ที่มีรสหวานน้อย ลดขนม ของหวาน แต่ไม่ได้แปลว่าทานไม่ได้เลยนะคะ ทานได้คำสองคำ แค่พอหายอยากค่ะ เพราะถ้าไม่ทานเลย พอได้ทานทีก็จะทานเยอะ ซึ่งมันไม่ดีค่ะ 555

คุณแม่กินขนมได้นิดหน่อย

นอกจากนี้ก็ให้ออกกำลังกาย โดยเลือกที่ไม่หนักจนเกินไป เราว่ายน้ำอาทิตย์ละ 3-4 ครั้ง ยกเวทเบาๆ เดินเที่ยวเล่นนี่เยอะมาก และก็มีตราชั่ง คอยชั่งน้ำหนักที่บ้านว่าเป็นไปตามเกณฑ์มั้ย ซึ่งการเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นทานโปรตีน ผัก ผลไม้ และลดของหวาน ใช้ได้ผลนะคะ น้ำหนักลูกดี น้ำหนักแม่ก็ดีค่ะ ^-^

คุมอาหารดี ลูกโตตามเกณฑ์ จิตใจเราก็สบาย

“ในไตรมาสแรกของเรา น้ำหนักไม่ขึ้นเลยค่ะ ซึ่งตามหลักแล้วน้ำหนักควรเพิ่มขึ้น 1 – 1.5 กิโลกรัม เราก็ปรึกษาคุณหมอทุกครั้งที่ไปพบ คุณหมอบอกว่าให้รอดูในไตรมาสที่สอง อาจจะเอาน้ำหนักไปรวมอยู่ที่ช่วงนั้นก็ได้ ซึ่งก็เป็นอย่างที่คุณหมอบอกจริงๆ

พอไตรมาสที่สอง ช่วงเดือนที่ 5 น้ำหนักเราขึ้นประมาณ 4 กิโลได้ ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ของน้ำหนักในไตรมาสที่สอง ส่วนในไตรมาสที่ 3 นั้น เฉลี่ยน้ำหนักเราเพิ่มขึ้น 1.5 – 2 กิโลต่อเดือน รวมๆ แล้ว วันสุดท้ายก่อนคลอด ชั่งน้ำหนักที่โรงพยาบาล น้ำหนักขึ้นมา 11 กิโลค่ะ ส่วนน้ำหนักลูกก็สำคัญนะคะ ตอนตรวจอัลตราซาวน์ คุณหมอจะสามารถบอกได้ว่าลูกของเราน้ำหนักเท่าไหร่ น้ำหนักที่ขึ้นของคุณแม่ ไปอยู่ที่ลูกเท่าไหร่ ซึ่งลูกเราแรกคลอดหนัก 3.48 กิโล ลูกแข็งแรง โตตามเกณฑ์ ได้ยินแบบนี้แม่อย่างเราก็สบายใจเลยค่ะ”

แชร์เทคนิคกันท้องลายและดูแลผิวสวย

เรามีปัญหาเรื่องผิวแห้งมาก เนื่องจากฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงในช่วงตั้งครรภ์ ทั้งๆ ที่ทาครีมอยู่แล้วเป็นประจำ แต่ก็ไม่กล้าทาเยอะหลายประเภท เพราะคิดเอาเองว่าจะกระทบกับลูก

พอได้ไปปรึกษาคุณหมอเฉพาะทางด้านผิวหนัง คุณหมอบอกว่าให้ทาครีมเยอะๆ จนตัวเองรู้สึกว่าผิวชุ่มชื้น ถึงขั้นเหนียวเลยก็ได้ เพราะผิวของคนท้องจะแห้งมากเป็นพิเศษ แต่อย่าทาครีมที่มีส่วนผสมของ ปรอท, ไฮโดรควิโนน, วิตามิน A และอนุพันธ์ สารเหล่านี้สามารถดูดซึมเข้ากระแสเลือด และทำให้ลูกเกิดความผิดปกติได้

ทีนี้ก็เข้าทางเราเลยค่ะ เราหาข้อมูลว่าครีมตัวไหนดีบ้าง แล้วก็เอามาปรึกษาคุณหมอเพิ่มเติมว่าครีมตัวนั้น ตัวนี้ ทาได้มั้ย แล้วก็ขยันทาทั้งครีม ทั้งออย ในทุกส่วนของร่างกาย ไม่ใช่แค่ทาอย่างเดียวนะคะ ต้องเรียงลำดับการทา และทาจนกว่าครีมจะซึมเข้าผิวถึงจะได้ผลดีค่ะ โดยให้ทาหลังอาบน้ำทุกครั้ง ท้องเราไม่แตกเลย แบบนี้แม่ก็แฮปปี้ค่ะ ^-^

นอกจากนี้เราต้องทาครีมกันแดดด้วยนะคะ เพราะในระหว่างตั้งครรภ์จะมีการสร้างเม็ดสีได้มากขึ้นกว่าปกติ โอกาสที่กระ และฝ้าจะมาก็มีมากขึ้น ควรเลือกครีมกันแดดในกลุ่มฟิสิคัล  ซึ่งมีสารเคมีน้อยกว่ากลุ่มเคมิคอลค่ะ และควรมีค่า SPF อย่างต่ำ 30 ขึ้นไป และถ้าต้องออกแดดนานๆ เราก็จะกางร่มช่วยค่ะ”

เป็นคุณแม่ก็แฟชั่นได้ สวยที่กายสบายที่ใจ

“ในเรื่องการแต่งตัว เราก็มีเปลี่ยนแปลงบ้าง ช่วงไตรมาสแรกท้องยังไม่ออกเท่าไหร่ เลยยังใส่เสื้อผ้าเดิมได้สบายๆ แต่พอท้องเริ่มใหญ่ เราเลือกที่จะใส่เป็นกางเกงสำหรับคนท้อง ชุดกระโปรงผ้าพรีท รองเท้าส้นเตี้ย ที่ใส่สบาย และเข้ากับสไตล์การแต่งตัวของเรา ค่ะ และส่วนตัวไม่ชอบชุดคลุมท้องแบบกระโปรงสุ่มๆอยู่แล้ว เพราะมันไม่สะดวกในการเคลื่อนไหว แต่ไม่มีปัญหาอะไรค่ะ เพราะสมัยนี้มีเสื้อผ้าคุณแม่ตั้งครรภ์ให้เลือกมากมายค่ะ เป็นคุณแม่ก็สวยได้นะคะ”

ดูแลตัวเองดี ร่างกายก็พร้อมรับทุกสถานการณ์

“เราโชคดีที่ไม่ค่อยไม่แพ้ท้องเท่าไหร่ เรียกว่าไม่แพ้เลยก็ได้ค่ะ แต่ช่วงแรกก่อนที่จะทราบว่าตัวเองตั้งครรภ์ มีอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย ซึ่งตอนนั้นคิดว่าตัวเองเป็นโรคกระเพาะ ก็ยังไปพบแพทย์ทางเดินอาหาร  และเพิ่งได้เข้าใจทีหลังว่าทำไมทุกครั้งที่จะพบแพทย์ นอกเหนือจากการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดความดันและอุณหภูมิร่างกายแล้ว พยาบาลจะถามเสมอว่า “ประจำเดือนมาครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่คะ?”  เพราะเหตุนี้นี่เอง ^-^

เรื่องอุปสรรคระหว่างตั้งครรภ์เราก็ไม่ค่อยมี เราคิดว่า ถ้าเราทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ ทำจิตใจให้แจ่มใส รู้จักการปล่อยวาง ร่างกายเราจะแข็งแรงพร้อมรับทุกสภาพจริงๆ นะคะ 

แต่ก็มีอาการของคุณแม่ตั้งครรภ์ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้บ้างเล็กน้อย เช่น ปวดหลังช่วงไตรมาสที่สาม เนื่องจากรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้น ก็พยายามกายภาพบำบัดตามที่พยาบาลแนะนำ ท้องอืดท้องเฟ้อ ก็ต้องทานอาหารให้ตรงเวลา เคี้ยวอาหารให้ละเอียด ทานอาหารในปริมาณที่น้อยลง แต่ทานให้บ่อยขึ้น การไปเข้าคอร์สอบรมคุณแม่ตั้งครรภ์ที่โรงพยาบาลที่เค้ามีจัดอบรม มีข้อมูลหลายอย่างที่ช่วยให้เราใช้ชีวิตของคุณแม่ตั้งครรภ์ได้อย่างมีคุณภาพเลยนะคะ

จัดการความกังวลด้วยการเปลี่ยน “ความกลัว” เป็น “ความรัก”

“เราคิดว่าเป็นเรื่องปกติค่ะ ที่คุณแม่มือใหม่จะเริ่มเป็นกังวลเมื่อใกล้คลอด ทั้งต้องเตรียมของใช้ให้พร้อม ทั้งกลัวการคลอด เมื่อเราก็กลัว ยิ่งใกล้คลอดก็ยิ่งกังวล แต่พอเราเริ่มตั้งสติได้ เราก็พยายามเปลี่ยนความคิดเรื่องความกลัว ให้เป็นความรัก นับถอยหลังเวลาสิ้นสุดการรอคอย เหมือนความสุขใกล้เข้ามาทุกทีๆ เพราะจะได้เห็นหน้าลูกว่าเป็นอย่างที่จินตนาการไว้มั้ย และก็วุ่นเรื่องเตรียมของใช้ ไปเดิน shopping งานสินค้าแม่และเด็ก ยิ่งได้ลูกสาวยิ่งเลือกเสื้อผ้า สนุกเลยค่ะ

ชอปปิงช่วยผ่อนคลาย

การไปเดินงานแบบนี้ ทำให้เราได้พบเจอกับคุณแม่ท่านอื่นๆ ได้พูดคุย แลกเปลี่ยนประสบการณ์ ลดความเครียดลงไปได้เยอะค่ะ แล้วก็อ่านรีวิว และทฤษฎีการเลี้ยงเด็กต่างๆ ก็เพลินดีเหมือนกันนะคะ ส่วนคนรอบข้างก็สำคัญค่ะ เราได้กำลังใจจากสามี และคุณแม่ มันช่วยได้เยอะเลย ความรักชนะทุกอย่างจริงๆ ค่ะ ^-^”

นาทีคลอด นาทีสำคัญแห่งชีวิต

“ในตอนแรกเราตั้งใจไว้ว่าจะผ่าคลอด และนัดวันเวลากับคุณหมอเรียบร้อย ทางโรงพยาบาลก็ให้เราเข้าไปเตรียมตัวก่อนคลอดหนึ่งคืน แต่เราเจ็บท้องคลอดในเช้าวันนัดพอดี (แม่ลูกใจตรงกันเลยค่ะ) ทีแรกก็คิดว่าปวดท้องเข้าห้องน้ำ แต่มีน้ำสีชมพูซึมๆ ออกมา และมันปวดเป็นระยะๆ จากทุก 20 นาที เป็นทุก 15 - 10 - 5 นาที และถี่ขึ้นเรื่อยๆ

เราจดเวลาทุกครั้งที่มีอาการปวดไว้ เพื่อดูความถี่ของช่วงเวลา แล้วค่อยบอกพยาบาล พอคุณหมอตรวจว่าปากมดลูกเปิดมาแล้วครึ่งทาง คุณหมอแนะนำให้คลอดเอง และให้กำลังใจเราว่าคลอดเองได้อยู่แล้ว เราก็มีกำลังใจ และตัดสินใจเปลี่ยนจากการผ่าคลอด เป็นการคลอดธรรมชาติแบบบล็อคหลัง

ก่อนจะได้รับยาบล็อคหลัง เราได้สัมผัสอาการเจ็บท้องคลอด อาการมันปวดเหมือนปวดประจำเดือน แต่บวกไปเป็นหลายๆ เท่าเลยค่ะ ต้องใช้ความอดทนมากที่สุดเท่าที่มี แต่ก็ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิดนะคะ ด้วยวิวัฒนาการทางการแพทย์สมัยนี้ และการดูแลเป็นอย่างดีจากทั้งคุณหมอ และพยาบาล บวกกับได้รับกำลังใจจากสามีด้วยค่ะ

ก่อนจะคลอดจริงๆ คุณแม่อาจใช้เวลาเยอะหน่อยในการรอปากมดลูกเปิด เราใช้เวลาทั้งหมด 13 ชั่วโมง แต่ทุกอย่างก็ผ่านไปได้ด้วยดีค่ะ พอได้เห็นหน้าลูกแล้ว ความเจ็บปวดทุกอย่างก็หายไปหมดเลยล่ะคะ

ที่จริงแล้วเราคิดว่า ไม่ว่าจะผ่าคลอด หรือคลอดธรรมชาติในสมัยนี้ก็ปลอดภัยทั้งนั้น แต่เท่าที่เราศึกษา การคลอดเองจะทำให้ลูกมีภูมิคุ้มกันโพรไบโอติก ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่ดี ทำหน้าที่เริ่มพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายเด็กให้สมบูรณ์ และร่างกายคุณแม่ก็ฟื้นตัวเร็ว น้ำนมก็มาไวด้วยนะคะ

ชีวิตที่ได้สัมผัสกับความรักแบบไม่มีเงื่อนไข

“หลังจากคลอดแล้ว เราก็ได้รู้ว่า ลูกคือทุกอย่างจริงๆ ค่ะ ไม่ว่าจะทำอะไร จุดเริ่มต้นความคิด จะต้องเริ่มที่ลูกก่อนเสมอ ทุกอย่างในชีวิตลูกต้องมีการวางแผนตั้งแต่รู้ว่าท้อง มันเป็นไปเองโดยอัตโนมัติ ถ้าเพื่อลูกแล้ว ไม่มีอะไรที่ทำไม่ได้ ทุกอย่างทำได้ อดทนได้เสมอ ไม่ว่าจะคุยเรื่องอะไรกับสามีอยู่ก็ตาม จะมีเรื่องลูกแทรกมาในทุกบทสนทนา แบบไม่เข้ากันด้วยนะคะ 555

พอเราได้เพิ่มสถานะตัวเองมาเป็นแม่ ความรักของแม่ที่มีให้ลูกนั้น ไม่น่าเชื่อว่าเราจะรักใครได้มากขนาดนี้ มันเป็นความรักที่ไม่เหมือนกับความรักที่มีให้สามี หรือให้ใครๆ และก็ได้เข้าใจความรักที่แม่มีให้เรา จากที่รักแม่อยู่แล้ว ยิ่งรักมากขึ้นอย่างลึกซึ้งเลยล่ะคะ 

แล้วก็ไม่น่าเชื่อว่าจะตกหลุมรักพ่อของลูกอีกครั้ง ผู้ชายคนที่ร้องเพลงกล่อมลูกเข้านอนแบบงงๆ ตามสไตล์ผู้ชายแมนๆ เล่นเบบี้ชาร์คกับลูก และทำงานหนักเพื่อครอบครัว จะบอกยังไงดีนะ มันเป็นความรักที่ลึกซึ้งกว่าเดิม และรู้สึกเติมเต็มเป็นครอบครัวอย่างสมบูรณ์ค่ะ”

คุณจุ๋มกับน้องพราวดาว

ส่งต่อกำลังใจ ให้คุณแม่มือใหม่ทุกคน

“เป็นคุณแม่ไม่ได้ยากอย่างที่คิดนะคะ เพียงแค่เรามีวินัยที่ดี และทำอย่างสม่ำเสมอจนกลายเป็นนิสัย เราก็จะไม่รู้สึกว่าต้องพยายามหรือฝืนตัวเอง ซึ่งมันมีแต่ข้อดีนะคะ แต่ถ้าหากรู้สึกว่าลำบาก ก็ค่อยๆ ปรับพฤติกรรมทีละนิด อย่าเครียดนะคะ เพราะเวลาเราเครียดหรือเข้มงวดกับอะไรมากๆ มันจะทำให้เราไม่อยากทำสิ่งนั้น และกลายเป็นไม่ทำเลยในที่สุด แล้วพอเราได้เห็นผลลัพธ์เป็นลูกน้อยน่ารักแข็งแรง และตัวคุณแม่เองก็สดใส สวย หุ่นดี เราก็จะภูมิใจในตัวเอง รู้สึกดีกับสิ่งที่ทำ และก็จะอยากทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ ค่ะ สู้ๆ นะคะ เป็นกำลังใจให้คุณแม่มือใหม่ทุกคนค่ะ”

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

• 5 ตัวช่วยลดความเจ็บปวดระหว่างคลอดธรรมชาติ ไม่ให้แม่ท้องต้องทรมานมากตอนเบ่งคลอด
• 7 เรื่องจริงจาก “น้ำมะพร้าว” ที่แม่ตั้งครรภ์ ท้องอ่อนๆ ควรรู้
• 6 วิธีดูแลตัวเองและสัตว์เลี้ยงของ “แม่ท้อง” แบบไม่ต้องไล่น้องไปอยู่ที่อื่น