ลูก 1-3 ขวบถึง "วัยต่อต้าน" รับมืออย่างไรไม่ให้เสียพัฒนาการเด็ก

2019.06.13 15,114

เมื่อลูกน้อยเข้าสู่วัยเตาะแตะ หรือช่วงวัยประมาณ 1-3 ขวบ คุณพ่อคุณแม่อาจจะเริ่มปวดเศียรเวียนเกล้ากับนิสัยชอบต่อต้านและเอาแต่ใจของลูกรัก ที่ม่าว่าคุณพ่อคุณแม่จะบอกให้ทำอะไร เจ้าตัวแสบก็จะตอบ “ไม่” เอาไว้ก่อน ทำให้คุณพ่อคุณแม่ชักกังวลใจว่า ลูกดื้อเอาแต่ใจแบบนี้จะควบคุมพฤติกรรมหรือสอนลูกอย่างไรดี Happy Mom.Life จึงอยากชวนคุณพ่อคุณแม่มาทำความเข้าใจลูกวัยต่อต้าน และหาวิธีรับมือไม่ให้เสียพัฒนาการตามวัยของลูกน้อยกันค่ะ

ทำไมลูกชอบพูดว่า “ไม่!”

การที่ลูกชอบต่อต้าน ปฏิเสธพ่อกับแม่ เป็นหนึ่งในขั้นตอนพัฒนาการตามวัยของลูกรักค่ะ คือเมื่อลูกเข้าสู่วัย 1-3 ขวบ เขาจะเริ่มเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น และเริ่มมีการท้าทายอำนาจของคุณพ่อคุณแม่โดยธรรมชาติ อยากจะเป็นคนทำเอง เลือกเอง จึงมักพูดคำว่าไม่อยู่เป็นประจำ ข่าวดีคือ การที่ลูกดื้อเอาแต่ใจ นั่นเป็นสัญญาณของพัฒนาการตามวัยที่ดีเพราะนั่นหมายความว่า ลูกมีความมั่นใจและมีความเป็นตัวของตัวเอง และมีอิสระทางความคิด ซึ่งเป็นโอกาสดีที่คุณพ่อคุณแม่จะสอนลูกน้อย

รับมือให้ดี เมื่อลูกถึงวัยต่อต้าน

เมื่อลูกน้อยเข้าสู่วัยต่อต้าน คุณพ่อคุณแม่ต้องทำความเข้าใจก่อนว่านี่เป็นธรรมชาติของลูก ดังนั้นต้องใจเย็นและไม่ควรหัวร้อน อารมณ์เสียกับพฤติกรรมลูกดื้อมากเกินไป และค่อยๆ ปรับพฤติกรรมของลูกอย่างมีกลยุทธ ซึ่งเราขอแนะนำดังนี้

1. อย่าควบคุมลูกมากเกินไป

คุณพ่อคุณแม่ต้องไม่พยายามควบคุมลูกไปเสียทุกอย่าง เพราะการทำอย่างนั้นอาจจะยิ่งเป็นการทำให้ลูกน้อยวัยต่อต้านยิ่งโวยวาย ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ และกลายเป็นเด็กอารมณ์ร้ายไปในที่สุด คุณพ่อคุณแม่อาจต้องปล่อยให้ลูกได้คิดเอง ได้เรียนรู้ด้วยตัวเองบ้าง โดยอาจคอยหาทางแก้ปัญหาเรื่องความปลอดภัยเอาไว้ เช่น เอาของที่อันตรายเก็บให้มิดชิด แทนที่จะห้ามลูกเล่นของเหล่านั้น เป็นต้น

2. ออกคำสั่งแบบให้ทางเลือก

เด็กในวัยต่อต้านย่อมอยากเป็นผู้เลือกด้วยตัวเอง การออกคำสั่งแบบให้เขาได้เลือก เช่น หนูจะกินข้าวก่อนหรืออาบน้ำก่อนดี จะกระตุ้นให้เด็กได้คิด แม้ว่าสุดท้ายเขาจะต้องทำทั้งสองอย่างตามคำสั่งของคุณพ่อคุณแม่ก็ตาม วิธีนี้ก็จะช่วยลดการต่อต้านของลูกรักลงได้ค่ะ

3. พูดคุยด้วยเหตุผลและความเข้าใจ

แม้สมองด้านการควบคุมอารมณ์ของเด็กในวัยนี้ยังเติบโตไม่เต็มที่ แต่คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถพูดคุยกับเขาด้วยเหตุผลได้ เพียงแต่ต้องรู้จังหวะ กุญแจสำคัญคือ อย่าพยายามควบคุมลูกในตอนที่อารมณ์ของลูกยังพลุ่งพล่าน ที่กำลังโมโห หรือเสียใจมากๆ แต่ให้รอจนเขาอารมณ์นิ่งเสียก่อน จึงค่อยพูดคุยกับลูกด้วยเหตุผล นอกจากจะเป็นการแก้นิสัยไม่ดีของลูกแล้ว ยังทำให้ลูกได้เห็นตัวอย่างของการควบคุมอารมณ์ที่ถูกต้องของคุณพ่อคุณแม่ด้วยค่ะ

4.ให้เวลาลูกได้เตรียมตัว

หากคุณพ่อคุณแม่ต้องการให้ลูกทำอะไรสักอย่าง อาจออกคำสั่งบอกเด็กๆ ตั้งแต่เนิ่นๆ เช่น บอกกับลูกว่า อีกสิบนาที ลูกต้องเลิกเล่นแล้วไปอาบน้ำนะลูก เด็กๆ จะมีเวลาในการเตรียมตัว และได้เล่นต่ออีกสักนิด ซึ่งจะได้ผลดีกว่าการที่คุณพ่อคุณสั่งเขาเดี๋ยวนั้น และต้องการให้เขาทำตามทันที

5. อดทน

สุดท้ายแล้วไม่มีอะไรที่ดีไปกว่าการอดทนค่ะ แม้ว่าการเลี้ยงลูกวัยต่อต้านจะทำให้คุณพ่อคุณแม่อารมณ์เสียบ่อยๆ รู้สึกขัดใจ หรือหงุดหงิดที่ไม่สามารถควบคุมลูกรักได้ก็ตาม แต่ความอดทน อดกลั้น จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่พาลูกน้อยไปสู่พัฒนาการที่ดีได้ในอนาคตแน่นอน

อันที่จริงการเลี้ยงลูกน้อยวัยต่อต้านนี้เป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ทุกคนต้องเจอ ดังนั้นอย่าได้เครียดมากจนเกินไป และขอให้เชื่อว่า ความรัก ความปรารถนาดีที่คุณพ่อคุณแม่มีต่อลูกน้อยจะเอาชนะทุกสิ่งได้ เมื่อถึงวันหนึ่งที่ลูกเติบโตพอที่จะเข้าใจเหตุผล และมีวินัยดีจากการที่คุณพ่อคุณแม่หมั่นดูแล ฝึกฝนเขามาตั้งแต่เล็กๆ วันนั้นคุณพ่อคุณแม่จะภาคภูมิใจในตัวเขาอย่างที่สุดค่ะ

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง