เชื่อว่าคุณแม่ตั้งครรภ์ทุกท่านคงรอคอยที่จะได้เห็นหน้าทารกในครรภ์ออกมาลืมตาดูโลก เตรียมตัวมาเป็นอย่างดีเพื่อให้วันคลอดที่มาถึงนี้เป็นไปอย่างราบรื่น ทารกมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง ไม่พบความผิดปกติใด ๆ โดยหลังจากที่คุณแม่คลอดทารกออกมาแล้ว แพทย์จะทำการประเมินพัฒนาการทุกด้านของทารก ตั้งแต่การกระตุ้นเสียงร้อง การวัดการเต้นของหัวใจ ระบบปอด ระบบทางเดินหายใจ รวมทั้งภาวะตัวเหลืองของทารก

'ภาวะตัวเหลือง' ในทารกแรกเกิดที่คุณแม่ควรรู้

โดยตามปกติแล้วทารกแรกเกิดทุกคนจะมีตัวเหลืองมากบ้างน้อยบ้างเป็นปกติ พบได้ถึง 25-50% โดยภาวะตัวเหลืองในทารกเกิดจากสารที่มีชื่อว่าบิลิรูบิน (Bilirubin) ซึ่งเป็นสารที่มีสีเหลือง ในเด็กแรกเกิดปกติจะมีสารบิลิรูบินนี้อยู่ในปริมาณที่พอเหมาะ แต่ในเด็กที่มีภาวะตัวเหลืองจะมีสารบิลิรูบินในปริมาณที่มากกว่าปกติ โดยจะอยู่ทั้งในกระแสเลือดและแทรกตามเนื้อเยื่อต่าง ๆ ทำให้มองเห็นว่าเด็กมีผิวสีเหลืองมากกว่าปกติ Happy Mom.Life มีข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้มาให้คุณแม่ได้ทำความเข้าใจกันค่ะ 

2 สาเหตุสำคัญที่ทำทารกแรกเกิดตัวเหลือง

ทารกตัวเหลืองจากการแตกตัวของเม็ดเลือดแดง โดยจะะมีปริมาณบิลิรูบินมากขึ้นจากการแตกของเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ ซึ่งเกิดขึ้นจากการที่หมู่เลือดของแม่และลูกเข้ากันไม่ได้ เม็ดเลือดแดงของลูกจึงถูกทำลาย ทำให้ระดับของบิลิรูบินในเลือดเพิ่มสูงเกินระดับปกติ

เมื่อทารกแรกเกิดมีภาวะตัวเหลือง

citypiczex.pw

ทารกตัวเหลืองจากนมแม่ พบในเด็กที่ทานนมแม่โดยจะพบว่ามีสารบิลิรูบินสูงขึ้นแต่จะค่อย ๆ ลดระดับลงเองเมื่อลูกอายุได้ประมาณ 2 สัปดาห์ หากลูกตัวเหลืองจากนมแม่นี้ไม่น่ากังวล เพราะทารกจะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตามปกติ เม็ดเลือดแดงก็ไม่ได้แตกเยอะไปกว่าทารกปกติ และตับก็ยังทำงานเป็นปกติ

โดยทั่วไปจะพบว่าตัวเหลืองมากที่สุดช่วง 3-4 วันหลังเกิด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ทารกและคุณแม่ออกจากโรงพยาบาลแล้ว ซึ่งคุณแม่จะต้องสังเกตอาการตัวเหลืองในลูก หากไม่แน่ใจว่าตัวเหลืองมากผิดปกติหรือไม่ ควรนำทารกไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจประเมิน

การรักษาทารกตัวเหลือง

ผิวของทารกจะเปลี่ยนเป็นสีปกติภายใน 2-3 วัน หรือหลังจากนั้นประมาณ 1 สัปดาห์  แต่ถ้าหากภาวะตัวเหลืองยังไม่หายไป กุมารแพทย์จะรักษาด้วยการส่องไฟรักษา ซึ่งเป็นการรักษาโดยการรับแสงอัลตราไวโอเล็ตจากหลอดไฟที่เรียกว่า  Bili-lamp เป็นเวลา 2-3 วัน  ร่วมกับการลดระดับบิลิรูบินลง หรือรักษาด้วยการเปลี่ยนถ่ายเลือดในกรณีที่ระดับบิลิรูบินสูงมาก ส่วนทารกตัวเหลืองจากนมแม่ควรให้ดูดนมแม่ให้มากที่สุด ให้ถ่ายอุจจาระบ่อยที่สุด เพื่อช่วยขับสารเหลืองออกทางลำไส้ให้เร็วที่สุด อาจรักษาด้วยการส่องไฟร่วมด้วยถ้าระดับบิลิรูบินสูง

ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด รักษาด้วยการส่องไฟ

verywellfamily.com

การป้องกันไม่ให้ทารกตัวเหลือง

จริง ๆ แล้วภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดสามารถป้องกันได้ ดังนี้

- ก่อนตั้งครรภ์ทั้งคุณพ่อและคุณแม่ต้องไปตรวจสุขภาพ เพื่อตรวจเลือดหาความผิดปกติทางพันธุกรรม ซึ่งหากมีความผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้น คุณหมอจะให้คำแนะนำในการตั้งครรภ์อย่างปลอดภัยให้กับคุณแม่ได้

- เมื่อรู้ว่าตั้งครรภ์ ควรรีบไปฝากครรภ์กับคุณหมอตั้งแต่ไตรมาสแรก เพราะในการฝากครรภ์ คุณหมอจะทำการเจาะเลือดอีกครั้งเพื่อยืนยันการตั้งครรภ์ และยังจะทำให้ได้ทราบด้วยว่าคุณแม่มีภาวะแทรกซ้อนใด ๆ เกี่ยวกับสุขภาพหรือไม่

- ในทารกแรกเกิด ควรให้ทารกได้ดูดนมแม่อย่างเร็วที่สุด ต้องให้ทารกดูดนมแม่10-12 ครั้ง/วัน เพราะจะทำให้ลำไส้ของทารกเคลื่อนตัวได้ดี ช่วยขับสารสีเหลือง (บิลิรูบิน) ออกไปได้ดีด้วยเช่นกัน 

Credit image : medicaldaily.com, citypiczex.pw