คุณพ่อคุณแม่หลายคนคงรู้สึกกระวนกระวายใจมากเมื่อพบว่าลูกน้อยเป็นไข้หวัด ยิ่งถ้ามีไข้สูง ลูกตัวร้อนจัด ร้องไห้ด้วยความทรมาน คุณพ่อคุณแม่ก็คงยิ่งรู้สึกร้อนรนจนอยากจะยอมรับความเจ็บป่วยนี้ไว้เสียเอง แต่แม้ว่าเราไม่อาจแบ่งเอาความทรมานจากอาการไข้มาจากลูกน้อยได้ คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถช่วยบรรเทาลดไข้ให้ทารกได้ด้วยการเช็ดตัวให้เด็กทารกอย่างถูกต้อง

ลูกเป็นไข้ ร้องไห้ น่าสงสาร

ประโยชน์ของการเช็ดตัวเมื่อเด็กทารกเป็นไข้

การเช็ดตัวเป็นวิธีการลดไข้แบบง่ายๆ ที่ทำกันมาตั้งแต่โบราณ โดยเป็นการนำความร้อนออกจากร่างกายของผู้ป่วย สามารถใช้ได้กับทั้งเด็กเล็กๆ และผู้ใหญ่ โดยการเช็ดตัวนี้ มีประโยชน์ต่อผู้ป่วยหลายทางได้แก่

• ช่วยบรรเทาความร้อนในร่างกาย ลดไข้ได้อย่างรวดเร็ว
• ช่วยให้เลือดไหลเวียนดี
• ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ทำให้ผู้ป่วยสบายตัวขึ้น

แต่อย่างไรก็ตาม การเช็ดตัวนี้ไม่สามารถช่วยบรรเทาไข้ได้แค่ชั่วคราวเท่านั้น ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงอาจจะต้องคอยเช็ดตัวให้ลูกตามช่วงเวลาที่เหมาะสม ร่วมกับการให้ยาลดไข้ที่เหมาะกับทารกไปพร้อมกันค่ะ

การเช็ดตัวลดไข้ที่ถูกวิธี

สำหรับการเช็ดตัวเพื่อลดไข้อย่างถูกวิธีนั้น ให้คุณพ่อคุณแม่ทำตามขั้นตอนดังนี้

1. วัดไข้

คุณพ่อคุณแม่อย่าตกใจไปเมื่อพบว่าลูกตัวร้อนเพราะเป็นไข้ ก่อนอื่นให้คุณพ่อคุณแม่เตรียมปรอทวัดไข้เด็กมาลองวัดไข้ให้ทารกก่อนค่ะ โดยในปัจจุบันนี้ มีปรอทวัดไข้เด็กหลากหลายรูปแบบให้คุณพ่อคุณแม่เลือกใช้ ซึ่งหากทารกเป็นไข้ ผลการวัดจะออกมาดังนี้ค่ะ

• หากวัดไข้ทางปาก ทารกจะมีอุณหภูมิร่างกายมากกว่า 37.4 องศาเซลเซียส
• หากวัดไข้ทางรักแร้ ทารกจะมีอุณหภูมิร่างกายมากกว่า 37.8 องศาเซลเซียส
• หากวัดไข้ทางก้น ทารกจะมีอุณหภูมิร่างกายมากกว่า 38 องศาเซลเซียส

2. เช็ดตัว

ในการเช็ดตัวให้กับเด็กทารกนั้น ให้คุณพ่อคุณแม่เตรียมอุปกรณ์ดังนี้ค่ะ

• ผ้าขนหนูสำหรับรองตัวเด็กทารก ให้เลือกที่มีรขนาดใหญ่กว่าตัวลูกเล็กน้อย
• ผ้าขนหนูนุ่มๆ สำหรับเช็ดตัวทารก ขนาดใหญ่พอจะพันรอบมือของผู้เช็ดได้
• กาละมังสะอาดความจุกประมาณ 5 ลิตร
• น้ำอุณหภูมิน้ำประมาณ 29.4 – 35 องศาเซลเซียส ไม่เย็น หรือไม่ร้อนจนเกินไป
• เสื้อผ้าฝ้ายบางๆ สำหรับเปลี่ยนให้ทารก

หลังจากเตรียมอุปกรณ์เรียบร้อยแล้ว ให้คุณพ่อคุณแม่เริ่มลงมือเช็ดตัวให้ลูกน้อย ตามขั้นตอนต่อไปนี้

• ให้ลูกปัสสาวะก่อน หรือหากลูกไม่ปัสสาวะก็ไม่เป็นไร
• ปูผ้าขนหนูรองตัวลูก ให้ลูกนอนบนผ้า และถอดเสื้อลูกออก
• นำผ้าขนหนูขนนุ่มชุบน้ำที่เตรียมไว้ บิดพอหมาด และเริ่มเช็ดตัวให้ทารก โดยทำตามขั้นตอนนี้
• เริ่มเช็ดที่แขนและขาประมาณ 5 นาที โดยเริ่มจากปลายแขนมาที่ต้นแขน ปลายเท้าขึ้นมาสู่ลำตัวเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด และระบายความร้อน
• ควรมีการพักผ้าที่ข้อพับต่างๆ และศีรษะ เนื่องจากบริเวณดังกล่าวเป็นที่รวมของเส้นเลือด จะช่วยระบายความร้อนได้ดีขึ้น
• เช็ดลำตัวของลูกประมาณ 10-15 นาที
• หากผ้าร้อนขึ้น ให้ชุบน้ำใหม่ โดยพยายามชุบน้ำใหม่ทุก 2-3 นาที
• ระหว่างการเช็ดตัวให้ทารกนั้น คุณพ่อคุณแม่ต้องคอยสังเกตให้ดี หากลูกมีอาการหนาวสั่น ให้หยุดเช็ดตัว ห่มตัวกับศีรษะของลูกด้วยผ้าห่ม และให้วัดไข้ทุก 10-15 นาที
• หลังจากเช็ดตัวให้ลูกเสร็จแล้ว ให้คุณพ่อคุณแม่ซับตัวลูกให้แห้ง และสวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดีให้ลูกน้อย และหลีกเลี่ยงการห่มผ้า หรือเสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ไม่ดี เพื่อให้ร่างกายของทารกระบายความร้อนได้
• ให้คุณพ่อคุณแม่วัดไข้ให้ลูกซ้ำอีกครั้งหลังเช็ดตัวไปประมาณ 15-30 นาที หากไข้ลดแสดงว่าได้ผล หากไข้ไม่ลดให้เช็ดตัวใหม่อีกรอบ หากไข้ไม่ลดลงอีก ให้พาไปพบคุณหมอค่ะ

แต่อย่างไรก็ตาม การเช็ดตัวนี้เป็นเพียงการลดไข้ในเบื้องต้นเท่านั้น หากคุณพ่อคุณแม่พบว่าลูกตัวร้อน มีไข้มากกว่า 38 องศา หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยเช่น ท้องเสีย อาเจียน ให้พาไปโรงพยาบาลจะปลอดภัยที่สุดค่ะ

ข้อมูลอ้างอิง

http://www.ns.mahidol.ac.th