ท่อน้ำนมอุดตัน คือภาวะที่น้ำนมมากระจุกตัวอุดตันอยู่ในท่อส่งน้ำนม ทำให้น้ำนมไหลไม่สะดวก เมื่อเกิดการคั่งค้างมากๆ ก็จะทำให้เต้านมของคุณแม่บางส่วนมีลักษณะแข็ง เป็นแผ่นหนา หรือเป็นก้อนอยู่ภายใน อาจบวมแดง กดแล้วรู้สึกเจ็บ บางรายอาจมีลักษณะหัวนม หรือลานนมผิดรูปไป

คุณแม่หลังคลอดหลายคนทรมานจากภาวะท่อน้ำนมอุดตัน เพราะทำให้เจ็บระบมเต้านมมากHappy Mom.Life จึงรวบรวมสาเหตุ และวิธีการป้องกันรักษาภาวะท่อน้ำนมอุดตันมาฝากค่ะ

ท่อน้ำนมอุดตัน” ปัญหาที่สร้างความทรมานให้คุณแม่หลังคลอด

สาเหตุของภาวะท่อน้ำนมอุดตัน

• ลูกดูดนมแม่ไม่เกลี้ยงเต้า น้ำนมระบายออกไม่มากพอ
• การกดทับที่เต้านม เช่นใส่บราคับ แน่นเกินไป หรือนอนทับหน้าอก
• เต้านมเกิดการหย่อยคล้อยจากการสวมบราหลวมเกินไป จนทับท่อส่งน้ำนม
• การกระทบกระแทกบริเวณเต้านม
• คุณแม่หลังคลอดที่มีโรคประจำตัวเช่น คอเลสเตอรอลสูง ไตรกลีเซอร์ไรด์สูง จัดเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะต้องเจอภาวะท่อน้ำนมตันได้ง่าย

วิธีดูแลตัวเองหากเกิดภาวะท่อน้ำนมอุดตัน

• ประคบเต้านมด้วยผ้าชุบน้ำอุ่นจัดๆ ประมาณ 5-10 นาที ก่อนให้นมลูก
• ให้ลูกดูดนมแม่บ่อยๆ อย่างน้อย 8-12 ครั้ง / วัน อย่างน้อยข้างละ 15-20 นาที หรือหมั่นปั๊มนมบ่อยๆ
• ให้ลูกดูดนมข้างที่มีปัญหาท่อน้ำนมอุดตันก่อนเสมอ
• จัดท่าดูดนมของลูก ให้คางลูกชี้ไปทางบริเวณที่เป็นก้อน เพื่อให้ลูกช่วยดูดรีดน้ำนมออกมา
• ขณะให้นมลูก ให้นวดเต้านม เหนือบริเวณที่อุดตัน ไล่ลงไปถึงหัวนม

นอกจากนี้ คุณพ่อสามารถช่วยคุณแม่ให้พ้นจากความทรมานจากภาวะท่อน้ำนมอุดตันได้ ด้วยการให้คุณพ่อแปรงฟัน บ้วนปากให้สะอาด และช่วยดูดนมแทนลูก โดยใช้มือบีบไล่น้ำนมไปพร้อมๆ กันด้วย

อย่างไรก็ตาม คุณแม่ควรดูแลตัวเอง โดยมีวินัยในการให้นมลูกและปั๊มนมอย่างสม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงการใส่ชุดชั้นในที่หลวมหรือแน่นจนเกินไป หลีกเลี่ยงการกดทับบริเวณหน้าอก และหากคุณแม่ลองทำตามคำแนะนำข้างต้นนี้แล้วยังไม่ดีขึ้น อาจต้องพึ่งพาคุณหมอให้ช่วยเหลือ โดยอาจไปขอรับคำปรึกษาที่คลินินมแม่ เพื่อหาทางแก้ปัญหาต่อไปค่ะ

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

• อยู่เมืองร้อน เก็บ “น้ำนมแม่” ได้นานแค่ไหน? แพทย์ชี้ น้ำนมยังไม่เปรี้ยว ก็อันตรายได้
• 10 อาหารกระตุ้นน้ำนมแม่ลูกอ่อน ให้น้ำนมไหลดี มีคุณภาพ
• น้ำนมแม่เหลือ เอามาใช้อาบน้ำลูกสร้างผิวสวย พร้อมประโยชน์อีกมากมายที่มากกว่าแค่การดื่มกิน